Η μετάλλαξη Όμικρον εμφανίστηκε πρώτη φορά σε δειγματοληψία την 9η Νοεμβρίου 2021 στη Μποτσουάνα της Αφρικής και επιβεβαιώθηκε την 11η Νοεμβρίου 2021. Η πρώτη επίσημη καταγραφή στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας αναφέρθηκε στις 24 Νοεμβρίου 2021 από τη Ν.Αφρική.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Π.Ο.Υ., παρατηρείται μια απότομη αύξηση των καταγεγραμμένων κρουσμάτων παρά το γεγονός ότι η Ν.Αφρική βρίσκεται σε θερινή περίοδο και θα έπρεπε να υπάρχει χαμηλή μετάδοση. Αυτό συνηγορεί πιθανότατα ότι είναι περισσότερο μεταδοτική από τη Δέλτα μετάλλαξη. Να σημειωθεί ότι ο πληθυσμός της Ν.Αφρικής έχει εμβολιαστεί σε ποσοστό μόλις 24% το οποίο πιθανότατα έχει συμβάλλει ενεργά στην ραγδαία εξάπλωση της Όμικρον μετάλλαξης.
Μέχρι τώρα υπάρχουν καταγεγραμμένες περιπτώσεις της Όμικρον μετάλλαξης στο Ισραήλ, το Βέλγιο, το Χονγκ Κόνγκ από ταξιδιώτες οι οποίοι επέστρεφαν από την Αφρική. Το προσεχές διάστημα όμως τα μέτρα των κυβερνήσεων τα οποία θα ληφθούν θα είναι καθοριστικής σημασίας για την εξάπλωσή της στον πλανήτη.
Φαίνεται ότι είναι ίσως η χειρότερη μετάλλαξη μέχρι στιγμής λόγω της αυξημένης μεταδοτικότητας. Δυστυχώς δεν γνωρίζουμε μετά βεβαιότητος ακόμη αν καλυπτόμαστε από τα ήδη υπάρχοντα εμβόλια, τα οποία πιθανότατα παρέχουν μερική κάλυψη αλλά είναι νωρίς να κρίνουμε χωρίς να έχουμε ακόμη επαρκή στοιχεία. Το ίδιο ισχύει και για την βαρύτητα της νόσησης, και είναι κάτι που αναμένεται να διαπιστωθεί το προσεχές διάστημα.
Αρκετά ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι:
– υπάρχουν ήδη καταγεγραμμένες περιπτώσεις πλήρως εμβολιασμένων οι οποίοι έχουν προσβληθεί με την Όμικρον μετάλλαξη και σε μια περίπτωση ο χρόνος επώασης ήταν 11 ημέρες .
– η Όμικρον μετάλλαξη έχει 32 αλλαγές στην πρωτεΐνη ακίδα, με συνεπακόλουθο τη δραστική αλλαγή στο σχήμα της. Το γεγονός αυτό διαδραματίζει ουσιαστικό ρόλο όσον άφορά την μεταδοτικότητα της και την ανοσία είτε από εμβολιασμό είτε από νόσηση. Για να υπάρχει ένα μέτρο σύγκρισης σημειώνεται ότι η Δέλτα μετάλλαξη η οποία κυριαρχεί αυτή τη στιγμή ήταν διπλάσια μεταδοτική (από την Βήτα) και είχε 8 αλλαγές στην πρωτεΐνη ακίδα της ενώ η Βήτα είχε μόλις 3.
Επιγραμματικά λοιπόν
– Τα πολύ πρώιμα στοιχειά ως τώρα καταδεικνύουν μια αυξημένη μεταδοτικότητα.
– Ο αριθμός των κρουσμάτων της Όμικρον μετάλλαξης δείχνει ραγδαία αύξηση σε όλες τις περιοχές της Ν.Αφρικής.
-Τα διαγνωστικά μέσα τα οποία χρησιμοποιούμε (μοριακός έλεγχος RT-PCR) συνεχίζουν να ανιχνεύουν τη συγκεκριμένη μετάλλαξη (Όμικρον). Καθώς ο μοριακός έλεγχος ανιχνεύει τρία γονίδια στόχους, στη μετάλλαξη Όμικρον ανιχνεύει μόνο τα 2 (κάτι που μπορεί να αποδειχθεί και καλό αφού θα γνωρίζουμε άμεσα από ποια μετάλλαξη προσήλθε το κρούσμα σε περίπτωση που έχει υποβληθεί σε μοριακό έλεγχο).
-Αναμένουμε καταγραφή σημαντικών στοιχείων όπως έκθεση, χρόνος επώασης και βαρύτητα νοσησης εμβολιασμένων και μη καθώς και νοσήσαντων ώστε να λάβουμε καταλληλότερα μέτρα.
ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
- Σωστή χρήση μάσκας
- Απολύμανση/αντισηψία χεριών με τον ενδεδειγμένο τρόπο
- Αποστάσεις ασφαλείας (2μ)
- Συχνός αερισμός εσωτερικών χώρων
- Αποφυγή συγχρωτισμού/συνωστισμού
- Πραγματοποίηση εμβολιασμού
- Αποφυγή ταξιδιών στο εξωτερικό
- Επίσης καλό θα ήταν να απαγορευτούν οι αφίξεις από το εξωτερικό (κυρίως την Αφρική) έως ότου αποσαφηνιστεί πλήρως ο κίνδυνος έκθεσης και νόσησης της Όμικρον μετάλλαξης.